ÖZ

Amaç

Genişletilmiş spektrumlu β-laktamaz (GSBL) üreten bakterilerin neden olduğu enfeksiyonların oranı küresel olarak giderek artmaktadır. Özellikle 21.yy itibariyle yayılan direnç sorunu, bu bakteriler ile gelişen üst üriner sistem enfeksiyonu (ÜÜSE) klinik olgularında karbapenem grubu antibiyotiklerin kullanımının artmasına neden olmaktadır. Bu süreçte karbapenemaz üreten bakterilerin de aralarında bulunduğu bakterilerin sayısının artması ve yavaş gelişen yeni antibiyotik süreçleri, uzmanları farklı antibiyoterapilere yöneltmiştir. Bu durum ışığında, GSBL üreten Enterobakterales’e bağlı ÜÜSE için etkili bir tedavi alternatifi olarak kabul edilen β-laktam/β-laktamaz inhibitörlerinin (BL/BLI) etkinliğine ilişkin mevcut kanıtlar halen tartışmalıdır. Bu çalışmanın amacı GSBL üreten Enterobakterales bağlı ÜÜSE’ nin tedavisinde karbapenemlere karşı BL/BLI’nin etkinliğini belirlemektir.

Gereç ve Yöntem

Çalışmamıza GSBL üreten Escherichia coli (E.coli) ve Klebsiella pneumoniae (K.pneumoniae) bağlı gelişen ÜÜSE tanısı konulan ve tedavilerinde karbapenem yada BL/BLI grubu antibiyotik kullanılan 176 hasta dahil edildi. Hastalara ait yaş, cinsiyet, altta yatan hastalıklar, biyokimyasal test sonuçları; izole edilen mikroorganizma ve antibiyotik duyarlılığı; son bir ay içerisinde immunsupresif tedavi alımı, eşlik eden bakteriyemi, komplike edici faktörler, son bir yılda üriner sistem enfeksiyonu geçirmiş olma, son 3 ay içerisinde antibiyotik kullanma öyküsü, hastane yatış öyküsü verileri kaydedildi.

Bulgular

Hasta dağılımlarında 99 (% 56,25) hastanın tedavisinde karbapenem ve 77 (%43,75) hastada ise BL/BLI tedavisi kullanıldı. Hastaların yaş ortalaması 66,81±13,82 (yıl) olup, 107’si (%60,8) ≥65 yaş grubunda ve 88 (%50) hasta kadın idi. Hastaların 79’ nun (%44,9) malignitesinin olduğu, 75 (%42,6)’nin ise immünsupresif tedavi aldığı saptandı. Özgül tedavi alan gruplar arasında klinik yanıt ve tedavi sonuçlarında (7,14. ve 30. gün mortalite) istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p>0,05).

Sonuç

BL/BLI (piperasilin-tazobaktam), GSBL üreten E. coli veya K. pneumoniae bağlı ÜÜSE tedavisinde karbapenemlere etkili bir alternatif olabilir.

Anahtar Kelimeler:

Üriner sistem enfeksiyonu, karbapenem, β-laktam/β-laktamaz inhibitörü, E. coli, K. pneumoniae

GİRİŞ

Üriner sistem enfeksiyonları (ÜSE) toplumda ve hastanede yatan hastalarda sık görülen bakteriyel enfeksiyonlardır. Üriner sistem organlarında veya dokularında mikroorganizmaya bağlı gelişen enfeksiyon tablosudur^1-3. Enterobacterales ailesinin çoğu ÜSE’de etkendir, idrar kültüründe en sık Escherichia coli ve Klebsiella pneumoniae saptanmaktadır^{1, 2, 4-8}. Bu bakterilerde antibiyotik direnç oranları gün geçtikçe artmakta olup özellikle genişlemiş spektrumlu β-laktamazlara (GSBL) bağlı antibiyotik direnci önde gelen mekanizmadır. GSBL enzimleri, bakterilerin seftazidim (CAZ) ve seftriakson (CRO) gibi oksimino-β-laktamlara ve aztreonama direnç kazandıran enzimlerdir. GSBL üreten Escherichia coli (GSBL-EC) ve Klebsiella pneumoniae (GSBL-KP) suşları, daha önceleri sadece hastane kaynaklı ya da sağlık bakımı ilişkili enfeksiyonlarda etken olarak izole edilirken 2000’li yıllardan itibaren toplum kaynaklı enfeksiyonlarda da etken olarak tespit edilmiş ve artık küresel ölçekte ciddi bir halk sağlığı sorunu haline gelmiştir^4-6,9,10.

Yapılan çalışmalarda; bu suşlarda yüksek in vitro aktiviteye sahip antibiyotikler olarak β-laktam/β-laktamaz inhibitörü kombinasyonu, karbapenemler ve/veya aminoglikozidler belirlenmiştir^{4, 6, 8, 11}. Günümüzde bu grup antibiyotiklerin kullanımının artmasına bağlı olarak dirençli bakteri görülme sıklığının artışı ciddi bir sorundur^{12, 13}. Akılcı antibiyotik kullanımı politikası kapsamında; komplike enfeksiyonlar ve dirençli patojenlerin tedavisinde kullanılması gereken karbapenemlerin kullanımı kısıtlanmalıdır. Bu koşullar altında; GSBL-EC ve GSBL-KP’ye bağlı ÜSE’de kullanılan tedavilerin etkinliklerinin araştırılması, tedavi alternatifleri açısından önem kazanmıştır.

Bu araştırmada üst üriner sistem enfeksiyonu (ÜÜSE) tanısıyla takip edilen ve idrar kültürlerinde GSBL-EC ve GSBL-KP suşları izole edilen hastalarda, antibiyotik direnç özellikleri ve kullanılan tedavilerin etkinliği değerlendirilerek tedavi yaklaşımlarına katkı sağlanması amaçlanmıştır.

GEREÇ VE YÖNTEMLER

Bu retrospektif çalışmada; 1 Ocak 2016- 30 Ağustos 2020 tarihleri arasında ÜÜSE tanısıyla izlenen ve idrar kültüründe GSBL-EC ve GSBL-KP üremesi olan 18 yaş ve üstü hastalar değerlendirildi. Bu amaçla, Mikrobiyoloji Laboratuvarına gönderilen idrar kültürlerinde GSBL-EC ve GSBL-KP üremesi olan 562 ÜSE atağı saptandı. Suşların tanımlaması için antibiyotik duyarlılık testleri ve GSBL tespiti VİTEK® (Biomerieux, Marcy I’Etoile, Fransa) otomatize sistemi ile yapıldı. Piperasilin-tazobaktam için minimal inhibisyon konsantrasyonu (MİK) değerleri; ≤16/4 ise duyarlı, 32/4-64/4 ise orta duyarlı, ≥128/4 ise dirençli olarak kabul edildi. Orta duyarlılar dirençli olarak kabul edildi. Karbapenemlerden imipenem ve meropenem için MİK değerleri; ≤1 ise duyarlı, ≥4 ise dirençli; ertapenem için ≤0,5 ise duyarlı, ≥1 ise dirençli olarak kabul edildi. Ayrıca GSBL pozitifliği EUCAST kriterleri doğrultusunda çift-disk sinerji yöntemiyle araştırıldı. Çift-disk sinerji yöntemi; sefotaksim (CTX), CAZ ve amoksisilin-klavulanat diskleri kullanılarak yapıldı. Bunun için Mueller Hinton Agar besiyeri üzerine merkezde amoksisilin-klavulanik asit (20/10 μg) (AMC) olmak üzere çevresine disk merkezleri arası uzaklık 25 mm olacak şekilde CAZ (10 μg), CRO (30 μg), CTX (5 μg) ve ATM (30 μg) diskleri yerleştirildi. Plakların 35-37 °C’de 18-24 saatlik inkübasyonundan sonra CAZ, CRO, CTX ve ATM diskleri çevresindeki inhibisyon zonunun AMC diskine doğru ≥5 cm genişlemesi ve/veya iki inhibisyon zonu arasında bakteri üreyen alanlarda üreme olmayan bir bölgenin varlığı ile GSBL üretiminin olduğuna karar verildi.

Hastanede yatan ve tedavide karbapenem (meropenem ve ertapenem) veya β-Laktam/β-laktamaz inhibitörü (piperasilin-tazobaktam) kullanılan, bahsedilen antibiyotiklere duyarlı aşağıdaki kriterlerin tümünü karşılayan 176 ÜÜSE atağı çalışmaya alındı;(1) 18 yaş ve üstü olan ÜÜSE tanı kriterlerine sahip (ateş yüksekliği, üşüme-titreme veya sıcaklık hissi ile beraber aşağıdaki belirti ve semptomlardan en az birine sahip; idrar yaparken yanma sık idrara çıkma, idrara sıkışma hissi, sık ve şiddetli idrar yapma gereksinimi, yan ağrısı, bulanık idrar görünümü, tam idrar tetkikinde piyüri kanıtı olan ≥10 lökosit/mL veya pozitif lökosit esteraz test sonucu olması) ve(2) ilk idrar kültürünün alımından itibaren 48 saat içerisinde başlanmış ve en az 72 saat karbapenem (meropenem ve ertapenem) veya BL/BLI (piperasilin-tazobaktam) antibiyotiklerinden herhangi biri kullanılmış GSBL-EC veya GSBL-KP suşlarının etken olduğu ÜÜSE olması. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Müdahale Edilmeyen Klinik Araştırmalar Etik Kurulundan onay alınmıştır (karar no: 2021.07.01.07, tarih: 26.01.2021). Hastalara herhangi bir uygulama yapılmadığından gönüllü bilgilendirme formu kullanılmadı.

Bu kriterler doğrultusunda uygunluğu saptanan her bir ÜÜSE atağı için ayrı bir form dolduruldu. Hastaların tedavi başlangıcında, üçüncü günde ve tedavi sonunda değerlendirmeleri kayıt edildi. Hastaların tedaviye yanıtının değerlendirilmesinde; ateş, fizik muayene bulguları ve laboratuvar sonuçlarından hemogram, böbrek fonksiyon testleri, karaciğer fonksiyon testleri, albümin ve C-reaktif protein düzeyi, tam idrar tetkiki, idrar kültürü, kan kültürü ve antibiyotik duyarlılık sonuçları kullanıldı. Hastaların sonuçları klinik yanıt, bakteriyolojik yanıt ve yanıtsız olarak sınıflandırıldı. Klinik iyileşme, ateşin düzelmesi, başvuru sırasından olan semptomların çözülmesi ve hekimin tedavinin sonucu konusundaki görüşü olarak tanımlandı. Bakteriyolojik yanıt, tedavinin 7. gününde alınan idrar kültüründe üreme olmaması olarak tanımlandı.Elde edilen bu bilgiler, GSBL-EC veya GSBL-KP bağlı ÜÜSE tanısı alan hastalara ait veriler istatistiksel ve analitik yöntemler kullanılarak karşılaştırıldı. Çalışmamızda muhtemelen uygun farmakokinetik ve farmakodinamik hedefe ulaşma olasılığını artıran yüksek dozlar kullanıldı. Tedavide piperasilin-tazobaktam (her 6 saatte bir 4.5 g), ertapenem (24 saatte bir 1 g) veya meropenem (8 saatte bir 1 g) dozu uygulandı. Antibiyotik dozları hastaların böbrek fonksiyonlarına göre düzenlendi¹⁴.

İstatistiksel Analiz

İstatistiksel analizler SPSS (IBM SPSS Statistics 24) adlı paket program kullanılarak yapıldı. Bulguların yorumlanmasında frekans tabloları ve tanımlayıcı istatistikler kullanıldı. Normal dağılıma uygun olan ölçüm değerleri için parametrik yöntemler kullanıldı. İki nitel değişken arasındaki ilişkilerin incelenmesinde beklenen Pearson-c² ve süreklilik düzeltmesi çapraz tabloları kullanıldı.

BULGULAR

Çalışmaya dahil edilen 176 ÜÜSE atağı olan hastaların yaş ortalaması 66,81±13,82 (yıl) ve 88 (%50,0)’i kadındı, 34 (%19,3)’ünde diyabetes mellitüs (DM), 79 (%44,8)’unda malignite, 75 (%42,6)’inde immunsupresif tedavi kullanımı ve 36 (%20,4)’sında üriner taş mevcuttu. Hastane kaynaklı enfeksiyon 107 (%60,7), relaps/reenfeksiyon 31 (%17,6) hastada tespit edildi. Hastaların bazı demografik ve karakteristik özellikleri Tablo 1‘de verilmiştir.

ÜÜSE atağı geçiren 176 hastanın 121'inde (%68,7) idrar kültüründe E. coli üredi. Bu hastaların 30'unda (%17,0) aynı zamanda alınan kan kültüründe de aynı etken üredi. 55 (%31,2) atakta idrar kültüründe ise K. pneumoniae üredi ve bu hastaların 8 (%4,5)’inde kan kültüründe aynı etken üredi. Tüm suşlar piperasilin-tazobaktam ve karbapenemlere duyarlıydı.

GSBL-EC etken olduğu 121 (%68,7) ÜÜSE tedavisinde 44 (%36,3) hastaya ertapenem, 26 (%21,4) hastaya meropenem ve 51 (%42,4) hastaya piperasilin-tazobaktam kullanıldı. GSBL-KP etken olduğu 55 ÜÜSE tedavisinde 13 (%23,6) hastaya ertapenem, 16 (%29,1) hastaya meropenem ve 26 (%47,2) hastaya da piperasilin-tazobaktam kullanıldı. Sonuçlar ayrıntılı olarak Tablo 2‘de açıklanmıştır.

Tedavi gruplarında klinik yanıt ve mortalite (7., 14. ve 30. gün mortalite) açısından istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p>0,05). Sonuçlar ayrıntılı olarak Tablo 3‘te açıklanmıştır.

Kan kültüründe üreme olan 38 hastanın 15 (%39,4) ’i ölüm ile sonlandı. Ölen 15 (%39,4) hastanın 11 (%28,9) ’imeropenem tedavisi almaktaydı. Karbapenem alan hasta gruplarındaki sayının az olması nedeniyle alt grup analizi yapılmadı. Kan kültürlerinde üremesi olan hastalarda da klinik yanıt ve mortalite (7., 14. ve 30. gün mortalite) arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p>0,05). Sonuçları ayrıntılı olarak Tablo 4’de verilmiştir.

TARTIŞMA

Küresel düzeyde artan direnç oranları, karbapenem kullanımına, bu durum da karbapenem dirençli suşların oluşmasına ve artmasına yol açmaktadır^15-17.

Uygun olgularda BL/BLI, antibiyotik kullanımını sınırlamak ve seçenekleri değerlendirmek için iyi bir alternatif olabilir. Çalışmamızda GSBL-EC ve GSBL-KP neden olduğu ÜÜSE klinik tablosunda karbapenem (meropenem/ertapenem) tedavisi ile BL/BLI (piperasilin-tazobaktam) tedavisinin karşılaştırılmasında klinik yanıt ve mortalite (7., 14. ve 30. gün mortalite) arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmadı. Benzer şekilde Yoon ve ark.¹⁸tarafından yapılan çalışmada, GSBL-EC’in neden olduğu akut piyelonefritin (APN) in vitro-aktif piperasilin-tazobaktam ile başarılı bir şekilde tedavi edilebileceğini göstermektedir. Sharara ve ark.¹⁹ yaptığı bir başka çalışma, bakteriyemi yokluğunda GSBL üreten mikroorganizmaların neden olduğu APN tedavisinde piperasilin-tazobaktam kullanımının karbapenem tedavisi ile benzer klinik sonuçlar göstermiştir. Hatta bu çalışmada takip edilen hastalarda tedavinin başlamasından sonraki 60 gün içinde klinik örneklerden alınan kültürlerde piperasilin-tazobaktam alan hastaların %2’sinde, karbapenem alan hastaların ise %8’inde karbapenem kökenli dirençli mikroorganizmalar görülmüştür. Bu da, GSBL üreten bakterilerin neden olduğu APN tedavisinde karbapenem koruyucu ajan olarak piperasilin-tazobaktam’ın potansiyel faydasını vurgulamaktadır. Park ve ark.²⁰ tarafından yapılan 152 hastalık kohort çalışmasında karbapenem dışında kalan (florokinolonlar, BL/BLI ve TMP-SMX) antibiyotiklerin, in vitro olarak aktif oldukları sürece, APN’nin komplike kabul edilip edilmediğine bakılmaksızın, APN tedavisinde karbapenemler kadar etkili olduğunu belirlemişlerdir.

Bu sonuçlar, in vitro olarak etkili ise BL/BLI’nin, belirli koşullar altında bu tür enfeksiyonları tedavi etmek için karbapenemlere makul bir alternatif olarak kabul edilmesi gerektiğini göstermektedir.

Çalışmamızda piperasilin-tazobaktam’a duyarlı GSBL-EC ve GSBL-KP neden olduğu ÜÜSE olan hastaların tedavisinde piperasilin-tazobaktam’ın karbapeneme karşı klinik etkinliği değerlendirildiğinde, piperasilin-tazobaktam’ın klinik etkinliği %84,4 (65/77) ve mikrobiyolojik eradikasyon oranı %90,9 (70/77) idi. Yoon ve ark.¹⁸ tarafından yapılan çalışmada, piperasilin-tazobaktam’a duyarlı GSBL-EC’in neden olduğu APN’li yetişkin hastaların tedavisinde piperasilin-tazobaktam’ın ertapeneme karşı klinik etkinliğini karşılaştırmış ve cesaret verici sonuçlar elde etmiştir. Piperasilin-tazobaktam’ın klinik etkinliği %79,4 (54/68) ve mikrobiyolojik eradikasyon oranı ise %95,6 (65/68) olarak bulunmuş. Bu sonuçlar piperasilin-tazobaktam’ın GSBL-EC ve GSBL-KP’nin neden olduğu ÜÜSE tedavisinde etkili bir karbapenem koruyucu tedavi seçeneği olabileceğini göstermektedir.

GSBL-EC ve GSBL-KP kan dolaşım enfeksiyonlarında (KDE) ideal antibiyotik tedavisinde halen bir tartışma mevcuttur. Karbapenemler öncelikli tercih edilen tedavi olarak kabul edilir, ancak bazı yayınlar ayrıca BL/BLI kombinasyonları ve özellikle piperasilin-tazobaktam ile iyi sonuçlar alındığını göstermiştir. Bu çalışmalarda özellikle şiddetli sepsis veya septik şok olmayan hastalarda üriner kaynaklı GSBL-Enterobacterales (GSBL-E) KDE tedavisi için meşru bir seçenek olarak desteklenmektedir. INCREMENT-SOT projesinde ÜSE bağlı gelişen Enterobacterales KDE tedavisinde karbapenemler ile BL/BLI tedavilerinin karşılaştırıldığı çalışmada, tedaviler arasında terapötik başarısızlık riskinde (tedavi eksikliği veya klinik iyileşme ve/veya herhangi bir neden ile ölüm) önemli farklılıklar tespit edilmemiştir²¹. Rodríguez-Baño ve ark.²² tarafından İspanya’da 2001-2007 yılları arasında gerçekleştirilen prospektif kohort çalışmasında GSBL-E bağlı KDE’li 277 hastanın post-hoc analizinde, in vitro olarak aktif BL /BLI’lerle tedavi edilen hastalar ile karbapenem ampirik tedavi kohortu ve kesin tedavi kohortu karşılaştırılmıştır. Çalışma sonucunda, in vitro olarak aktif ise, amoksisilin-klavulanik asitin veya piperasilin-tazobaktam’ın yeterli dozlarda kullanılması halinde, karbapenemlerin aşırı kullanımını önlemeye yardımcı olabilecek özellikle idrar ve safra yollarında olmak üzere, KDE’ye neden olan duyarlı GSBL-EC suşlarının kesin tedavisi için uygun seçenekler olduğunu göstermektedir. Ek olarak, çalışmada kliniği sonradan stabil olan hastalarda, karbapenemlerden BL/BLI’lere deeskelasyon rejiminin planlanabileceğini önermektedir. Bu çalışmada; laboratuvar testlerinde BL/BLI duyarlı olan GSBL-EC’ nin etken olduğu ÜSE’lerde ampirik veya kesin tedavi için in vitro olarak etkin bir BL/BLI ile karbapenem tedavisi kullanımının kıyaslanmasında mortalite artışı, klinik ve biyokimyasal yanıtsızlık ile ilgili ilişki bulunamadı. Artero ve ark.²³tarafından yapılan bir çalışmada ÜSE’lerin takip edildiği bir geriatrik hasta kohortunda bakteriyemi ile kötü prognoz arasında bir ilişki gözlemlenmemiştir. Çalışmamızda da üriner sistem kaynaklı KDE olan 38 hastanın değerlendirilmesinde tedavi grupları arasında klinik yanıt ve mortalite arasında anlamlı bir fark bulunmadı.

Yapılan çalışmalarda GSBL üreten bakterilerle enfeksiyonların gelişmesinde bazı risk faktörleri tespit edilmiştir. Çok ilaca dirençli bakterilere bağlı ÜSE için risk faktörleri arasında son 1 ay içerisinde antibiyotik kullanımı, son üç ayda hastaneye yatış, son on iki ay içerisinde ÜSE geçirme, immunsupresyon durumu, ileri yaş, erkek cinsiyet, serebrovasküler hastalık hikayesi, üriner kateterizasyon ve DM olduğu tespit edilmiştir^24-26. Çalışmamızda E. coli ve K. pneumoniae suşlarından GSBL enzim üretimi açısından yukarıda belirtilen risk faktörlerinden en az birini taşıyan hasta oranı %94,8 (167/176) idi.

Çalışma Kısıtlılıkları

Çalışmamızda bazı kısıtılayıcı durumlar mevcuttur. Birincisi, geriye dönük çalışma tasarımı, tedavi etkinliğinin değerlendirilmesini etkileyebilecek bilinmeyen faktörlerin yanı sıra bilgi ve/veya seçim yanlılığının ortadan kaldırılmasını zorlaştırdı. İkincisi, ölüm için risk faktörlerini belirlemek için çoğunlukla ilk değerlendirmede elde edilen veriler kullandı; ancak tedavi süresi boyunca değişen faktörler sonuçları etkilemiş olabilir. Üçüncüsü, farklı GSBL türleri üreten E.coli’ye karşı piperasilin-tazobaktam aktivitesi, yüksek bir bakteri inokulumu varlığında in vitro olarak önemli ölçüde azalabilmektedir^{27, 28}. Çalışmamıza sadece fenotipik direnç profiline dayalı GSBL-EC ve GSBL-KP olguları dahil ettik. Dördüncüsü, çalışmamızda bakterilerin tanımlanması ve direnç saptanması için otomatize sistemler kullanılmıştır. Pitout ve ark.²⁹ VİTEK otomatik sisteminin, özellikle CTX-M-15 ve OXA-1 üreten E. coli durumunda piperasilin-tazobaktam direncini tespit etmekte başarısız olabileceğini bildirmiştir ve alternatif duyarlılık testi yöntemlerinin kullanılmasını önermiştir. Bu durumlar çalışmamıza sınırlama oluşturup sonuçları etkilemiş olabilir.

SONUÇ

Çalışmamızın sonucuna göre, GSBL üreten mikroorganizmaların neden olduğu ÜÜSE’lerde, piperasilin-tazobaktam’ın karbapenem tedavisine uygun bir alternatif olabileceğini göstermektedir. Ayrıca, mevcut verilerimiz, piperasilin-tazobaktam’ın GSBL üreten patojenlerle gelişen KDE enfeksiyonların tedavisinde de etkili bir ajan olabileceğini düşündürmektedir. Ancak bu sonuçlar çalışmamızdaki bazı kısıtlamalar nedeniyle ihtiyatlı şekilde yorumlanmalıdır.

Bu bulguları güçlendirmek için daha geniş kapsamlı randomize prospektif klinik çalışmalar gerekmektedir.

Etik

Etik Kurul Onayı: Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Müdahale Edilmeyen Klinik Araştırmalar Etik Kurulundan onay alınmıştır (karar no: 2021.07.01.07, tarih: 26.01.2021).

Hasta Onayı: Hastalara herhangi bir uygulama yapılmadığından gönüllü bilgilendirme formu kullanılmadı.

Dipnot

Yazarlık Katkıları

Cerrahi ve Medikal Uygulama: M.D., N.K., İ.K.,, Konsept: M.D., İ.E., Dizayn:M.D., İ.E., Veri Toplama veya İşleme: E.A., N.K., Analiz veya Yorumlama: E.A., M.D., N.K., İ.E., Literatür Arama: E.A., İ.E.,Yazan:E.A., M.D., N.K., İ.E.

Çıkar Çatışması: Yazarlar bu makale ile ilgili olarak herhangi bir çıkar çatışması bildirmemiştir.

Finansal Destek: Çalışmamız için hiçbir kurum ya da kişiden finansal destek alınmamıştır.

Kaynaklar

Sobel JD, Brown P. Urinary tract infections. In: Mandell GL, Bennet JE, Dolin R. Principles and practice of ınfectious diseases philadelphia. Churchill Livingstone. 2020:962-89.

Wilke Topçu A, Söyletir G, Doğanay M. Enfeksiyon hastalıkları ve mikrobiyolojisi’nde. Nobel Tıp Kitabevleri. 2017;4:1351-60.

Flores-Mireles AL, Walker JN, Caparon M, Hultgren SJ. Urinary tract infections: epidemiology, mechanisms of infection and treatment options. Nat Rev Microbiol. 2015;13:269-84.

Kang CI, Kim J, Park DW, Kim BN, Ha US, Lee SJ, et al. Clinical practice guidelines for the antibiotic treatment of community-acquired urinary tract ınfections. Infect Chemother. 2018;50:67-100.

Stephen TC, Sarah CM: Cystitis and Urethral Syndromes. In: Jonathan C, William G, Powderly, Steven MO. Infectious Diseases. Elsevier. 2017:523-31.

Nicolle LE. Urinary tract pathogens in complicated infection and in elderly individuals. J Infect Dis. 2001;183 Suppl 1:5-8.

Elodi JD, Richard SM, Anthony JS: Pyelonephritis and Abscesses of the Kidney, In: Jonathan C, William G, Powderly, Steven MO. Infectious Diseases. Elsevier. 2017:547-54.

Johnson JR, Russo TA. Acute pyelonephritis in adults. N Engl J Med. 2018;378:48-59.

Cantón R, Novais A, Valverde A, Machado E, Peixe L, Baquero F, et al. Prevalence and spread of extended-spectrum beta-lactamase-producing Enterobacteriaceae in Europe. Clin Microbiol Infect. 2008;14 Suppl 1:144-53.

Bradford PA. Extended-spectrum beta-lactamases in the 21st century: characterization, epidemiology, and detection of this important resistance threat. Clin Microbiol Rev. 2001;14:933-51.

Bonkat G, Pickard R, Bartoletti R, Cai T, Bruyere F, Geerlings SE, Köves B, et al. EAU guidelines on urological ınfections. Arnhem, The Netherlands: EAU Guidelines Office, 2018.

Ortega M, Marco F, Soriano A, Almela M, Martínez JA, Muñoz A, et al. Analysis of 4758 escherichia coli bacteraemia episodes: predictive factors for isolation of an antibiotic-resistant strain and their impact on the outcome. j Antimicrob Chemother. 2009;63:568-74.

Hu W, Xie S, Yu F, Hao W. Characteristics of pathogens and mortality predictors of older Chinese patients with nosocomial urinary tract infections. Geriatr Gerontol Int. 2019;19:541-6.

Gilbert DN, Moellering RC, Eliopoulos GM, Saag MS, Pavia AT: The Sanford guide to antimicrobial therapy Sperryville (VA): Antimicrobial Therapy. 2019

Centers for Disease Control and Prevention Urinary tract infections (UTI) events catheter-associated urinary tract infection (CAUTI) and non-catheter-associated urinary tract infection (UTI) (and other urinary system infection (USI). https://www.cdc.gov/nhsn/psc/uti/index.html

Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, Mathers AJ, van Duin D, Clancy CJ. Infectious diseases society of America guidance on the treatment of extended-spectrum β-lactamase producing enterobacterales (ESBL-E), carbapenem-resistant enterobacterales (CRE), and pseudomonas aeruginosa with difficult-to-treat resistance (DTR-P. aeruginosa). Clin Infect Dis. 2021;72:e169-83.

Aydemir Ö, Terzi HA, Köroğlu M, Altındiş M. Genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz üreten escherichia coli ve klebsiella pneumoniae suşlarında piperasilin/tazobaktam invitro etkinliği. OTSBD. 2019;4:118-27.

Yoon YK, Kim JH, Sohn JW, Yang KS, Kim MJ. Role of piperacillin/tazobactam as a carbapenem-sparing antibiotic for treatment of acute pyelonephritis due to extended-spectrum β-lactamase-producing Escherichia coli. Int J Antimicrob Agents. 2017;49:410-5.

Sharara SL, Amoah J, Pana ZD, Simner PJ, Cosgrove SE, Tamma PD. Is piperacillin-tazobactam effective for the treatment of pyelonephritis caused by extended-spectrum β-lactamase-producing organisms? Clin Infect Dis. 2020;71:e331-7.

Park SH, Choi SM, Chang YK, Lee DG, Cho SY, Lee HJ, et al. The efficacy of non-carbapenem antibiotics for the treatment of community-onset acute pyelonephritis due to extended-spectrum β-lactamase-producing Escherichia coli. J Antimicrob Chemother. 2014;69:2848-56.

Pierrotti LC, Pérez-Nadales E, Fernández-Ruiz M, Gutiérrez-Gutiérrez B, Tan BH, Carratalà J, et al. Efficacy of β-lactam/β-lactamase inhibitors to treat extended-spectrum beta-lactamase-producing Enterobacterales bacteremia secondary to urinary tract infection in kidney transplant recipients (INCREMENT-SOT Project). Transpl Infect Dis. 2021;23:e13520.

Rodríguez-Baño J, Navarro MD, Retamar P, Picón E, Pascual Á; Extended-spectrum beta-lactamases–red española de ınvestigación en patología ınfecciosa/grupo de estudio de ınfección hospitalaria group. β-Lactam/β-lactam inhibitor combinations for the treatment of bacteremia due to extended-spectrum β-lactamase-producing Escherichia coli: a post hoc analysis of prospective cohorts. Clin Infect Dis. 2012;54:167-74.

Artero A, Esparcia A, Alberola J, Madrazo M, Nogueira JM, Eiros JM. Prospective cohort study of risk factors for extended-spectrum ß-lactamase-producing escherichia coli urinary tract infections in elderly patients admitted to hospital. Int J Clin Pract. 2017;71.

Gould CV, Umscheid CA, Agarwal RK, Kuntz G, Pegues DA; Healthcare ınfection control practices advisory committee. guideline for prevention of catheter-associated urinary tract infections 2009. Infect Control Hosp Epidemiol. 2010;31:319-26.

Tenney J, Hudson N, Alnifaidy H, Li JTC, Fung KH. Risk factors for aquiring multidrug-resistant organisms in urinary tract infections: A systematic literature review. Saudi Pharm J. 2018;26:678-84.

Koksal E, Tulek N, Sonmezer MC, Temocin F, Bulut C, Hatipoglu C et al. Investigation of risk factors for community-acquired urinary tract infections caused by extended-spectrum beta-lactamase Escherichia coli and Klebsiella species. Investig Clin Urol. 2019;60:46-53.

Paterson DL, Bonomo RA. Extended-spectrum beta-lactamases: a clinical update. Clin Microbiol Rev. 2005;18:657-86.

Thomson KS, Moland ES. Cefepime, piperacillin-tazobactam, and the inoculum effect in tests with extended-spectrum beta-lactamase-producing Enterobacteriaceae. Antimicrob Agents Chemother. 2001;45:3548-54.

Pitout JD, Le P, Church DL, Gregson DB, Laupland KB. Antimicrobial susceptibility of well-characterised multiresistant CTX-M-producing Escherichia coli: failure of automated systems to detect resistance to piperacillin/tazobactam. Int J Antimicrob Agents. 2008;32:333-8.

Genişlemiş Spektrumlu β-laktamaz Üreten Escherichia coli ve Klebsiella pneumoniae Suşlarının Etken Olduğu Üst Üriner Sistem Enfeksiyonlarında β-laktam/β-laktamaz İnhibitörü ve Karbapenem Tedavilerinin Etkinliğinin Retrospektif Değerlendirmesi

ÖZ