ÖZET

Sonuç:

Variköz ven doku örneklerinde düşük saptanan Zn düzeylerinin azalmış antioksidan aktivite ile ilişkili olduğu düşünülmüştür. Artan Cu düzeyi ise, artmış kollajen ve elastin yapımı nedeni ile gerçekleşmiş olabilir. Çalışma grubunda dokularda artmış Fe birikiminin, hasarlı dokuya çökerek oksidatif stresi tetiklediğini de düşünmekteyiz.

Bulgular:

Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında Zn düzeyleri çalışma grubunda istatistiksel olarak anlamı seviyede düşük, Fe düzeyleri ise anlamlı olarak yüksek saptanmıştır. Cu düzeyleri çalışma grubunda kontrol grubuna kıyasla yüksek olmasına rağmen, bu fark anlamlı değildir. Çalışma grubunda, eser elementler açısından herhangi bir korelasyon gözlenmemiştir.

Materyal ve Metot:

Çalışmamız alt ekstremitede primer varis tanısı nedeniyle opere edilecek 40 kişi ve koroner arter bypass greft operasyonu geçirecek 40 kişinin vena safena magna dokuları üzerinde gerçekleştirildi. Alınan ven doku örneklerinde eser elementlerden Zn, Cu ve Fe ölçümleri atomik absorbsiyon spektrometresi ile yapıldı.

Amaç:

Günümüzde venöz yetmezlik hala ciddi bir klinik problemdir. Etiyolojisinin kesin nedeni ve moleküler mekanizmaları hala bilinmemekle beraber mekanik ve intrinsik faktörlerin varlığı ileri sürülmektedir. Bu çalışmada, alt ekstremite varisleri olan hastaların ven dokularında, antioksidan enzimlerin yapısında kofaktör olarak görev yaparak, organizmanın oksidan/antioksidan dengesine katkı sağlayan eser elementlerden Zn, Cu ve Fe’in düzeylerini inceledik. Elde ettiğimiz sonuçlar ile elementlerin düzeyindeki değişikliklerin venöz yetmezliğin gelişimi ve/ ve ya ilerlemesinde oynadığı rolü açıklamaya çalıştık.